Trước tiên, xin nói về sự hình thành địa danh Nha Bích. Theo một số tài liệu cho thấy, từ thời Pháp thuộc, trong một số tài liệu của Pháp có xuất hiện hai từ “Nha Bích”, Nha Bích khi đó có thể chỉ là một làng bản. Do trước khi Pháp thuộc, khu vực xã Nha Bích hiện tại là những khu rừng nguyên sinh, dân cư ở rất thưa thớt, chủ yếu là một số ít người S’tiêng, người kinh và khmer sinh sống khoảng vài mươi người. Sau đến thời kỳ Mỹ Ngụy thì xã Nha Bích đã nằm trong hệ thống hành chính của chế độ cũ, đồng thời cũng tại thời điểm đó, cách mạng cũng đưa xã Nha Bích khi đó vào hệ thống hành chính của mình để lãnh đạo và chỉ đạo. Sau ngày Miền nam hoàn toàn giải phóng thống nhất đất nước (1975) thì xã Nha Bích vẫn tồn tại cho đến ngày nay.

Ảnh: Một góc rừng Nha Bích xưa

Qua trao đổi với bà Thị E, hiện nay 98 tuổi, bà là người sinh ra và lớn lên tại xã Nha Bích từ trước tới nay. Tuy nhiên, bà cũng không biết là tên Nha Bích có từ đâu và từ bao giờ, từ khi bà bắt đầu hiểu biết đến giờ thì bà đã biết đến Nha Bích từ đó đến nay.

Trên địa bàn thị xã Chơn Thành hiện tại không có xã, phường nào mà tên địa phương được hình thành từ rất lâu như xã Nha Bích. Đa số các xã đều là kinh tế mới được thành lập từ sau năm 1975. Như vậy, cho đến hiện tại thì địa danh Nha Bích vẫn chưa xác định được là có từ khi nào?

Ảnh: Chùa Bồ Đề biểu tượng của người Khmer xã Nha Bích

Từ năm 1975 đến năm 1997: xã Nha Bích trực thuộc huyện Bình Long, tỉnh Sông Bé; đến năm 1997, tỉnh Bình Phước được thành lập, xã Nha Bích trực thuộc huyện Bình Long, tỉnh Bình Phước;  Năm 2002 xã Minh Thắng được tách ra từ xã Nha Bích, lúc này địa giới hành chính của xã Nha Bích được điều chỉnh từ cầu Suối Ngang cho đến cầu Lò Gạch như hiện trạng ngày nay

Ảnh: Bản đồ quy hoạch sử dụng đất xã Nha Bích

Năm 2003, huyện Chơn Thành được tái thành lập. xã Nha Bích lúc này trực thuộc huyện Chơn Thành, tỉnh Bình Phước; tháng 10 năm 2022 thực hiện Nghị quyết số 570/2022/NQ-UBTVQH của Ủy ban thường vụ Quốc hội, huyện Chơn Thành được nâng cấp lên là thị xã, xã Nha Bích lúc này trực thuộc thị xã Chơn Thành, tỉnh Bình Phước.

Xã Nha Bích hiện có 1.984 hộ với gần 7.000 nhân khẩu với 8 dân tộc anh em trên khắp mọi miền đất nước về đây sinh sống và lập nghiệp. Hy vọng rằng với điều kiện tự nhiên thuận lợi, tình làng nghĩa sớm chan chứa nồng nàn. Tất cả người dân xã Nha Bích đều sẽ thành công trong cuộc sống ở một tương lai gần nhất.

(Còn tiếp)

Năm 2015, Đảng ủy xã Nha Bích đã cho xuất bản cuốn sách lịch sử “Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Nha Bích”. Tuy nhiên, do thời gian nghiên cứu ngắn, thiếu các luận cứ khoa học nên chất lượng của nó không cao. Cuốn sách chưa tập trung nghiên cứu sâu về đời sống văn hóa, phong tục tập quán của bà con nhân dân của xã Nha Bích trải qua các thời kỳ lịch sử. Bài viết này, tác giả mong muốn cùng với tất cả mọi người con của Nha Bích có hiểu biết về quá trình hình thành và phát triển của vùng đất và con người Nha Bích, để cùng nhau tìm hiểu và hệ thống lại các luận cứ thành một quá trình lịch sử cụ thể. Để cho mọi người dân Nha Bích và thế hệ mai sau biết được về lịch sử của Nha Bích. Bản thân tác giả không phải là một nhà khoa học chuyên nghiên cứu, mà chỉ là một người con của Nha Bích, có tình yêu quê hương đối với Nha Bích, muốn đóng góp một phần nào đó cho địa phương nên rất cần sự phối hợp của tất cả mọi người để bài viết hoàn thành có chất lượng cao nhất. Trong quá trình sáng tác và trao đổi, không tránh khỏi sẽ có những ý kiến trái chiều. Xin tiếp thu toàn bộ những ý kiến đóng góp, phản ánh của độc giả để tác giả hoàn thiện các luận cứ. Mọi đóng góp xin gửi về zalo qua số điện thoại 0903904282. Rất mong sẽ đón nhận được sự hợp tác.

.